Hoe kun je de Tweede Wereldoorlog en de bevrijding herdenken op een manier die voor jongeren interessant is? Over die vraag hebben een groep Nederlandse en een groep Duitse jongeren zich gebogen tijdens een workshop van het Pressenetzwerk für Jugendthemen.
Van 5 t/m 8 november vonden de ‘Jugendmedientage’ plaats in Bonn. Deze dagen worden ieder jaar in een andere stad in Duitsland georganiseerd voor jong, Duits mediatalent. Het Pressenetzwerk für Jugendthemen verzorgde ook dit jaar een workshop, maar deze keer wel een heel bijzondere:
In het kader van de Duits-Nederlandse samenwerking in het project Voor Vrijheid werden voor het eerst zo’n tien Nederlandse jongeren uitgenodigd om samen met een Duitse groep na te denken hoe je de herinnering aan de Tweede Wereldoorlog en de bevrijding vorm kunt geven door gebruik van nieuwe media. Hoe vertel je de geschiedenis zodat jongeren en ook toekomstige generaties betrokken blijven?
Op vrijdagavond kwamen de deelnemers aan. Toen al kwam een overeenkomst tussen Nederland en Duitsland aan het licht: treinen met vertraging.
In het Haus der Geschichte volgde de groep een workshop over de rol van buitenlandse media in Duitsland. Daarna volgde een cultureel programma dat de jongeren zelf vorm gaven met poetry-slam en live-muziek.
Na een enerverende nacht in een sporthal in Bonn verscheen de hele groep op vrijdag ochtend weer in het Haus der Geschichte. De manager van Google in Berlijn vertelde over de samenwerking met media. Want storytelling is voor iedereen op elke plek op aarde weggelegd, maar hoe verifieer je feiten, hoe deel je statistieken en plattegronden? Google liet zien welke mooie mogelijkheden het bedrijf hiervoor te bieden heeft. Maar gelukkig was er ook een kritisch geluid: hoe voorkomt Google misbruik van gegevens? Voor de Nederlandse deelnemers gaf de discussie die daarop volgde een mooie inkijk in de Duitse cultuur: Privacy wordt in Duitsland sterker bevochten dan in Nederland. En dat heeft zeker iets met de geschiedenis van Duitsland te maken…
Daarna vertrok de groep naar het gebouw van de omroep Deutsche Welle. De jonge workshopleiders van het Pressenetzwerk, Michael en Luzia, beiden werkzaam in de journalistiek, deden in de ochtend nieuwe technologieën en mooie voorbeelden uit de doeken. Want nieuwe media bieden mogelijkheden om de geschiedenis te beleven en tegelijkertijd kennis over te brengen.
Zo heeft de lokale krant Heilbronner Stimme in 2014 met whatsapp geëxperimenteerd. Twee jonge medewerkers hadden eerst handmatig 2500 mobiele nummers van Heilbronner burgers ingevoerd. Deze mensen ontvingen op de dag dat 70 jaar eerder in 1944 het bombardement op Heilbronn plaatsvond berichten over achtergrond en verloop van deze verschrikkelijke gebeurtenis. Een methode om de geschiedenis wel heel dicht bij de mensen te brengen. Een andere manier is Action Bound, een programma waarmee iedereen makkelijk een speurtocht uit kan zetten, maar dat niet met houtsnippers maar met gebruik van gps data, QR-codes enz.
In de middag gingen de jongeren zelf aan de slag, in Nederlands-Duitse groepjes. Dat ging prima. Zo ging één groep direct op onderzoek uit naar een gebouw in Bonn waar vluchtelingen zijn gehuisvest. Andere jongeren interviewden inwoners van Bonn over de lokale geschiedenis en twee groepen puzzelden met de nieuwste technieken van Action Bound om over de democratische symbolen van Bonn te reflecteren. Een mooie oefening voor iedereen. De deelnemers waren het erover eens dat de resultaten uit de workshop ervoor zorgen dat de geschiedenis actueel blijft.
Sommige Nederlanders reisden op zaterdagavond al weer terug naar Nederland, maar ze hebben direct het inschrijfformulier meegenomen voor een nieuwe workshop in Duitsland…
voor vrijheid - für Freiheit 