De Duitstalige joodse arts Felix Oestreicher en zijn vrouw, germaniste Gerda Laqueur, vluchten in 1938 voor de dreiging van de nazi-terreur met hun drie jonge dochtertjes vanuit het Tsjechische Karlsbad (Karlovy Vary) naar Nederland. Over de ontwikkeling van zijn dochters, Beate (1934) en de tweeling Helli (later Helly) en Maria (1936), schrijft hij regelmatig brieven aan zijn familie, die hij ‚Drillingsberichte‘ noemt.
Der deutsch-jüdische Arzt Felix Oestreicher und seine Frau, Germanistin Gerda Laqueur, fliehen im Jahr 1938 vor der Bedrohung des Nazi-Terrors mit ihren drei kleinen Töchtern aus dem tschechischen Karlsbad / Karlovy Vary in die Niederlande. Felix Oestreicher (1894-1945) hält die engen Familienbande durch regelmäßigen Briefkontakt aufrecht. Ab dem Jahr 1937 berichtet er darin über das Wohlbefinden seiner Töchter Beate (*1934) und den Zwillingen Helli und Maria (*1936). Er nennt seine 160 vorhandenen Briefe „Drillingsberichte“
De 160 berichten tonen Felix als een gevoelige waarnemer, met oog voor de karakters van de drie meisjes, die in feite afgesloten leven van de buitenwereld, maar die door hun ouders worden gevoed met kennis van cultuur en wetenschap. De ouders overleven de concentratiekampen niet. De brieven vormen een bijzondere nalatenschap, die een inkijk geven in het familieleven tijdens de oorlog.
Professor Paul Sars van de Radboud Universiteit Nijmegen doet onderzoek naar de familie Oestreicher. Samen met studente Nederland-Duitsland-Studies Jorien Hollaar maakte hij een tentoonstelling en een website over de Drillingsberichte, om ze voor een breder publiek te ontsluiten. Scans van de hoofdzakelijk Duitstalige brieven zijn opgeslagen in het Stadsarchief Amsterdam. Op de Nijmeegse website komt, zo wordt aangekondigd, lesmateriaal beschikbaar voor Nederlandse en Duitse scholieren.
„De brieven bevatten een schat aan informatie en bieden de mogelijkheid tot bestudering vanuit verschillende invalshoeken, met name historisch, maar bijvoorbeeld ook didactisch of taalwetenschappelijk“, schrijft Sars op de site. Ook zoekt hij nog vrijwilligers die willen helpen de hele verzameling te transcriberen.
Brieven uit de oorlog vormen een rijke bron. Naast de brieven van Felix Oestreicher uit zijn familiearchief zijn er nog vele andere kleine en grote briefverzamelingen en dagboeknotities (zie bijvoorbeeld dit artikel).
De expositie over de Drillingsberichte in de Universiteitsbiliotheek in Nijmegen is 1 oktober geopend.
Aus den Drillingsberichten tritt ein sensibler Wahrnehmer mit einem Auge für die Charaktere der drei Mädchen hervor, die von der Außenwelt größtenteils abgeschnitten leben. Auch während der Zeit der Unterdrückung werden sie mit Kenntnissen über Kultur und Wissenschaft ausgerüstet und sie entwickeln ihre Kreativität und Fantasie. Die Eltern überleben die Aufenthalte im Konzentrationslager nicht.
Im Rahmen des Programms „Making of the War“ führt Paul Sars am Forschungsinstitut Historical, Literary and Cultural Studies (HLCS) der Radboud Universität Nijmegen ein Forschungsprojekt nach der Familie Oestreicher durch. Jorien Hollaar, Teilnehmerin des Studiengangs Niederlande-Deutschland-Studien, untersuchte die „Drillingsberichte“, die sie über eine Website der Radboud Universität einem breiten Publikum zugänglich macht.
voor vrijheid - für Freiheit 