Johanna Reiss uit Winterswijk moest in de oorlog als Joods meisje van 10 samen met haar zusje onderduiken bij een boerenfamilie in Usselo, in de buurt van Enschede. Haar verhaal, dat ze opschreef in het boek ‘De Schuilplaats’ (1978), wordt in Duitsland nog steeds veel gelezen en gebruikt in het onderwijs. Terwijl het boek in Nederland al jaren niet meer wordt bijgedrukt, is in Duitsland onlangs een nieuwe vertaling verschenen.
De inmiddels 83-jarige Reiss emigreerde na de oorlog naar de Verenigde Staten. Ze toerde afgelopen maand door Duitsland om als Zeitzeuge over de onderduikperiode te vertellen. In augustus spreekt ze met scholieren in Keulen en in grensplaats Vreden, in september in Borken en in november treedt ze op in Hamburg. Volgens dagblad Tubantia komt Reiss dit najaar ook naar Nederland. De Twentse krant meldt dat het boek -dat in het Duits Und im Fenster der Himmel heet – in negentig Duitse steden op middelbare scholen wordt behandeld. De Duitse uitgeverij DTV maakte lesmateriaal bij de nieuwe uitgave en scholieren kunnen ook de plekken uit het boek opzoeken in Winterswijk. Het boek spreekt kinderen aan omdat het goed afloopt en omdat kinderen zich goed in het 10-jarige meisje kunnen verplaatsen, laat de uitgever tegenover Tubantia weten.
Reiss schreef het boek voor haar dochters, maar heeft zich inmiddels tot doel gesteld zoveel mogelijk jonge mensen aan te sporen om mensen niet te beoordelen op geloof, kleur of afkomst maar op hun handelen.
voor vrijheid - für Freiheit 